Gabayga: YOW GAR NAQI DOONA?
Ga’da maanso, geeraarya gabay, gebigeed suugaanba
Giraantii murtida waayadaan, gaalibkeed dhigaye
Mana gabin Galayroow sidii, gaanyagoo kale’e
Anigaa guddoonsaday inaan, gaawaheed dhigo’e
Ha yeeshee, go’aannada adduun, gelinle weeyaane
Gondodhaladka taladuna marbuu, ku la gudboonaane
Caawana waxbey gujinayee, balaan gamuuneeyo.
Sidii nimuu walaalkii go’oo, gacan u geeryooday
Oo aan godkii iilka iyo, weli xabaal gelinnin
Oo gabannadii uu ka tegay, goohayaan guriga
Oo murug il gabadleynayoo, gibil madoobaaday
Giddi xalay hurdada gama’ ma siin, jiifka gogoleede!
Sidii geesi geeluu lahaa, galabta duul qaaday
Oo gole bannaan taaganiyo, xero gabaahiir ah
Oo gurbod yaruu dhalay haddana, gaajo ku la ooyey
Oo laabtu guuraadegtaye, ciil gubgubanaaya
Giddi xalay hurdada gama’ ma siin, jiifka gogoleede!
Sidii oday gablama oo cimrigu, boqolki uu gaaray
Oo aan gacal walaal iyo lahayn, cidu gargaaraysa
Oo gubad cidlaa yuurariyo, geeri go’an meel ah
Oo gabbal u dumay ee indhaha, guluc ka siinaaya
Giddi xalay hurdada gama’ ma siin, jiifka gogoleede!
Sidii janan guhaad caro gashoo, ficilo ay gaartay
Oo guluf colaad iyo dagaal, gari ka geyn weysey
Oo gaasya guutiyo bilgayr, heegan guud geliyey
Oo gelin dhexaadkii habeen, guure kicinaaya
Giddi xalay hurdada gama’ ma siin, jiifka gogoleede!
Afartaas ga’dii ararta iyo, gaafki maansada dheh
Baddoo guuxdey, mowjado gurxamay, giririgtoodii dheh
Gu’ onkoday, daruur goodatiyo, galangal dayreed dheh
Webigii Ganaanoo gudbiyo, gacamadii Luuq dheh
Gun iyo baar middii aan guntiyo, garashadeydii dheh
Afar kalena guulkiyo halkaan, geeddigow ahay dheh.
Xaajadii gurrucan ee in badan, kugu gulaalaata
Mar haddaad garkaa iyo garkaa, gees u bixin weyso
Waxaa talada loo guuriyaa, Gacal aqooneede
Anna gocashadeydee wixii, gubaya uurkeeyga
Bal inaan garawshiyo u helo, ii gurmada maanta.
Guubaabo shacab aan dirtiyo, qaylodhaan gudubta
Gebigeedna Soomaali aan, guudka kaga tuuro
Inta ugu garaad badanna aan, gooni ugu baaqo
Waddaniga gedoodkaana aan, gaar wax ugu sheego
Gudban dhiriran aan dhigo dad weys, gedo ogaadaaye.
Galiilyada waxaa iigu wacan, gama’na ii diidey
Oo aan la golongolay haddaan, idin garwaaqsiiyo
Godeey iyo Galbeedkaa Wardheer, Saylac guradeeda
Gebileey goshaas Awdal iyo guban ilaa xeebta
Gobollada Hargeysiyo Berbera, Garawga Oodweeyne
Godka Caynabood Goolis iyo, gudaha Laascaano
Galdogob iyo Garoowiyo docdaas, Garacad meesheeda
Gaalkacyiyo Gelliinsoor Gidheys, gawga Xarardheere
Gallaaddiyo gasada Caabudwaaq, dhinaca Goohweyne
Galgaduudya Ceelbuur Gorfiyo, Garabladaa hoose
Galhareeri Gadoon iyo Hobyiyo Bulacle gaarkiisa
Guriceel xaggaa Girijir iyo, godinka Shiilaabo
Goowraar Hiiraan iyo Gabbuun, Webiga gaankiisa
Garasyaani gaahiga Warshiikh gudubsintaa Jowhar
Guri Xamarya, Gaashaandhiggii, Xarunti gaadiidka
Gabaaddaas Markiyo Goofgaduud, gegeda Ceeljaalle
Gudda Baay, gabiibtaa Bakool, Waajid garabkeeda
Goobweyn Kismaayiyo gadaal, Jilib gureydkeeda
Gaafka Raas gambooniyo Kudhaa, gebiyadaa Dhoobley
Garbahaarrey Luuq iyo Gediyo, geeska Beledxaawo
Ganaaniyo toggii Goobbo iyo gacamadii Dooloow
Gaarisiyo Gelgelintaa Wajeer, Gerileey geed Waamo
Gun iyo baar ka gees iyo ka gees, geyiga Soomaali
Guudahaanba cadaw baa gudaya, oo dhexgaardiya’e
Goob kastana aan joogne dadyohow, gebi ahaanteenba
Waxaan nahay dad GAALIYO ISLAAM, wada gumaystaane
Waxaan nahay dad ay kala gurteen, reer galbeedyaduye
Waxaan nahay gulaamadii Carbed, dadey ku goobtaane
Waxaan nahay dad loo geesaxiray, IGAD gaboodleeye
Waxaan nahay dad gaagaab xun iyo, guni rifeeysaaye
Ha, yeeshee, mahmaah guunabaa, waxay gorfeyneysey
Geedaha ayaa godin ku yiri, guudmar hadal gaaban
Gabalkeen haddii aadan wadan, na ma aad gooyseene
Gurmo jaridda waxaa noogu wacan, daabka Gumareed
Gundhigeda mahmaah geedihiyo, godinta howsheeda
Waxaan uga golleeyahay markaan, idin garwaaqsiiyo
Gumeystuhu haddii aanuu barkeen, soo gabraar wadanin
Ama uusan gocortuu tabcaday, daba gurguureeynin
Waddankeenna soo ma uu galeen, mana dhex goosheene
Markay dowladnimo gaagaxdaye, qaranki guulaabey
Oo ay midnimo gabawartee, wadajir geeryoodey
Oo aan gantaalaha qarxiyo, gumuc isweydaarney
Oo aan wanaag garab marnaye, xumo u guureeynay
Oo aannu ka la goosannaye, ka la galliin weeyney
Gondalooladeennii kufrigu, aragyey goortaase
Dabadeed hamuun golongolkii, soo galgalateeye
Markii xigayna gowsaha la gaar, Gaaddaduu rabaye
Dabadeedna guuleysayoo, guday dantiisiiye.
Afartaas intaan ga’da ka deyey, gobob ma faallooday
Ma godladey, sidii geydho geel, gaaxdii igu raagtey
Godkii laga qaniiniyo wixii, wada galaaftoo dhan
Gaabshoogwa iyo gaasirkaan, soo gudbin aqoone
Halkii na la ka galay iyo dakano, meydin garansiiyey
Gig ma siiyey nacabkeennu suu, noo gabaanadayo
Afar kalena geeddiga labaad, balaan u sii guuro.
Garwaynaha libaax iyo shabeel, haramcas guuxaysa
Dhurwaa guuna, weer gaarufliyo, yeey gomodo wiiqan
Gaduudaniyo, golmadow dawoco, gaadiddiyo gulufto
Anigoon intaan gees ka maro, aan gabsas eryoonin
Mas galaalan, good iyo abees, miciyo gaaleef leh
Abris gabana, jilbis geesaliyo, weliba goodaaddo
Giddi halaq gurguurtiyo intaan, goosatada daayo
Gugumiyo anoon gaad la korin, Garaddax suuxaanyo
Gorgor iyo galayriyo dafiyo, guduri gaashgaashle
Coomaadiga gafleeyoo laliyo, baqalyo geed fuusha
Jirri naasa ganadiyo intaan, gaawisada daayo
Anigoon guluubada ku shidin, habisya guumayska
Gammaan geenyo guudaan ku dhacay, iyo garaabiido
Anigoon dameeraha ka gubin, ama ka geed saarin
Amaan maqashuu geel laayey aan, garo ku eedeynin
Inta gunudda murti gaamurtiyo, guddi abwaanoo dhan
Aan su’aalo goosgoos ahoo, garangar duuduuban
Ku gantaalo gebigood iyagaan, iga godaadeeyne
Galayr1 iyo Bashiir2 iyo Cabdiyo3, Hodonna4 gaarsiiyo
Dabadeedna aan gebagebada, gobo’da weeydiiyo.
Dad ILAAH galladay oo gunniyo, Guunyo ugu deeqay
Oo khayraadka guud iyo mid gaar, buuxo gurigooda
Oo aan dalagga goonyaha ka yaal, guran karayn waana
Oo gacan u hoorsaday dhiggood, ama gargaar haybsan
Oo adduunka ugu gaajo badan, waa gurrucan yaabe!
Ha yeeshee, gabyaayoow waxaa, iga su’aal guud ah
Geyigaan badwayn dhinac gudbani, hirar gufaacayso
Geyigaan goshaas iyo goshaan, webigu gaandaatay
Geyigaan shidaal gaas badrool, goob kastaba buuxo
Geyigaan macdanta guunsigiyo, dahabku guudyaallo
Geyigaan barwaaqada goglani, ay is garabtaallo
Iyo ummaddan baahida gagabi, yow garniqidoona?.
Su’aal kale haddaan gudagaloon, taa ka daba geeyo
Gumaystahan gurguuranahayee, soo guntiya xaytay
Oo galalaf duullaanka ba’an, gaatin soconaaya
Oo dhagarta gibil aasantaa, soo gamaamudaya
Oo giniga lacageed watiyo, gumaca maadhiinka
Oo gargaarka geerida baxshiyo, deeqda ka la gaynta
Oo guuguulayaashuu tabcaday, daba guclaynaaya
Oo gulaanka gebi laactankaa, bari gantaalahaya
Iyo ummaddan garaad laawahaa, yow garniqidoona?!
Su’aal kale haddaan gudagaloon, taa ka daba geeyo
Gunnimadan gabowdaye in badan, soo galgalanaysay
Gunnimadaan guryaha yeelatiyo, goobta iyo meesha
Gunnimadaan qabiillada goglane, galangalceynaysa
Gunnimadaan gu’yaal iyo gu’yaal, guudka loo dabayo
Oo gucundhadeedii ilmaha, loo gardaadinayo
Oo gurmadku soo gaarayiyo, Geyshashka ilaalsha
Iyo gobannimada, gacal waytadaa, yow garniqidoona?!
Su’aal kale haddaan guda galoon, taa ka daba geeyo
Dad hadduu giriif iyo afxumo, muramo guunaaso
Guubaabiyo galaayuusna uu, guuxu damin waayo
Gabgabiyo hadduu gooddis badan, uu is ku guulguulo
Gigta weerar haddii goor barqadi, lays ku gacanqaado
Haddii maydka goobtaa la waro, dhiigna galacleeyo
Garcaddaa waxgarad baa jiriyo, guurti loo diro’e
Gelbis wadajir, gole lagu ballamo, ged shirbaa xigaye
Garsoor iyo guddoon baa xigiyo, gunu’ la baaraaye
Ganaax iyo garaawshaa xigiyo, xugun la gaaraaye
Geel iyo gamaan baa jiriyo, gunud la dhiibaaye
Gudobreeb kaleetaa xigiyo, gabar la raacshaaye
Sidaasbaa go’aan nabadgelyale, loogu goynjiraye
Halkey galabta joogtana arrini, wan gunda ognahaye
Guddigaan gartii loo igmaday, gowska dhaafsanaya
Guddigaan xaqiiqada golmaray, ee guntiga raacay
Guddigaan dulmiga sii guntaye, godobta sii beeray
Guddigaan middii lagu go’iyo, geerida horseeday
Guddigaan garsoorkii dafiray, ee af garan waayey
Guddigaan gabgablaynayee, gebida laacaya
Iyo labadan garab ee isdilay, yow gar niqidoona?!
Su’aal kale haddaan gudagaloon, taa ka daba geeyo
Diinteenan gaarkaa ninkii, EEBBE uu geliyey
Geddigeedba yuu barane kii, AAYAD garanaaya
Muslim goytadiis iyo xumaan, u ma gucleeyeene
Halkey galabta joogtana arrini, wan gunda ognahaye
Anigoo ka gaardhigay intii, xaq u gargaareysa
Wadaaddadan qilaaf gaardiyee, midiba geed waabtay
Wadaaddadan kitaabbada gembidey, ee ra’yiga goohay
Wadaaddadan sidii kooro geel, ka la cod geeraaray
Wadaaddadan dadkii ganahayee, dhiigga gacamaystay
Iyo caammadeey ka la gurteen, yow gar niqidoona?!
Su’aal kale haddaan gudagaloon, taa ka daba geeyo
Aqonyahanka guudee naxliga, goor walba abuura
Oo qalinka kugo goynayee, kugu gumaadahaya
Oo dantiisa geed waabayee, cid u gargaanaynin
Oo dibadda gaaf meerayee, gelinba meel jooga
Iyo duulkan garashada bidaya, yow garniqidoona?!
Su’aal kale haddaan gudagaloon, taa ka daba geeyo
Beentaan gardhaladkaa misana, gaamurtee taranta
Beentaan gacmaha lagu sidee, dunida gooshaysa
Beentaan garbaha yeelatiyo, gulufka taageera
Beentaan la ka la ganacsadee, ruux walbaa gadayo
iyo runta goroftay, ee aan wax goyn, yow garniqidoona?!
Su’aal kale haddaan gudagaloon, taa ka daba geeyo
Dulmigaan ka goor iyo ka goor, la la guclaynaayo
Dulmigaan ka gees iyo ka gees, uunka ka la gaaray
Dulmigaan la goobgeynayee, loo gurbaan tumayo
Dulmigaan garaaddaha toshaye, lulaya gashaanta
Iyo daacaddaan gabawarkaa, yow garniqidoona?!
Su’aal kale haddaan gudagaloon, taa ka daba geeyo
Awrka geel haddii xoogga galay, garasho loo raacsho
Dacay lagu ma gooyeen hoggaan, la ma garjiideene
Aadmigu rar u ma giijiseen, ku mana guurteene
Gaadiid ILAAHEEY hayimey, weeye garawaantu!
Shacabkaan hoggaamiye gendigu, ka la gidaar ootay
Shacabkaan rag tooda u guntaday, gebi ka lalaadshay
Shacabkaan siyaasigu gataye, xaday garaadkooda
Shacabkaan sidii goosan ari, loo gaboodahayo
Shacabkaan la gaargaabiyee, beladu goobyaalin
Shacabkaan gumaadkiyo dilkiyo, dulumka loo geysto
Shacabkaan u sii godanhayee, aan ka gubanaynin
Shacabkaan god dheer looga riday, talo inuu goosto
Hadduu caro guhaadoon lahaa, daqar ma gaareene
Shacabkiyo xaqay gudan la’yihiin, yow garniqidoona?
Waxaan uga golleeyahay murtida, aan gunaanado’e
Garbo siman dhaliilahan godgodan, ee geyiga yaalla
Oo waagii gaduutaba mid kale, dib ugu guureeyno
Halka ay ka gunud laabantahay, lays ma gelinsiine
Shacabkiyo hoggaamiye gendiga, kii gardaran sheega?
Waxba gabagu yuu i la galbane, waxaan ku soo gooyey
War googgaalihii badey talana, waa gardaad xirane
Rajadaan gu’yaal sugan jirnana, soo gabaabsidaye
Waxa na loo garraariyeyna waa, goroftii ceebeede
Haddaynaan gilgilanoo midnimo, maanta wada goobin
Oo aannan gobol ka la jarkiyo, diidin ka la guurka
Oo dibadda waa lagu go’ee, geyiga loo laaban
Oo gaalaas waddani aan la baran, guulna laga gaarin
Oo qaranku guux ku ma dhismee, garab la taageerin
War waa na la garwaansanahayaa, sida gamaan awre
Intay goori goor tahay waqtina, geeso kale yeelan
Oo aanan godad kale ku dhicin, gebina laaclaacin
War aan yeelno waxa na la gudboon, la ina ka la geeye.
Dhammaad.
Luulyo, 2016
Curiye: Abwaan Maxamad Xuseen Faarax